Zandpanne

Het natuurgebied De Zandpanne in De Haan maakt deel uit van de duin(bossen) tussen de woonkernen van De Haan en Wenduine. Het gebied heeft een oppervlakte van zo’n 25 ha en bestaat uit drie delen, gescheiden door semi-verharde wandelpaden, een ruiterpad en een mountainbikepad.

Het afwisselende landschap kent een verscheidenheid aan duinhabitats. Zo zijn er enkele vochtige duinvalleien en een stuk ouder wordend loofbos. Heel waardevol is een open en reliëfrijk binnenduin, het laatste authentieke stukje grijze
duinen in De Haan. Een ander deel was lang geleden door mensenhanden geëffend en deed een tijdje dienst als vloeiweide voor het huishoudelijk
afvalwater van de nabije kustdorpen, een waterzuiveringsproject avant la lettre dus. Dit was uiteraard een zware ingreep op de oorspronkelijke duinecologie die werd stopgezet. Ondertussen neemt de natuur terug over.

Omwille van de extreme kwetsbaarheid is 9 ha van het gebied, het meest zuidelijke deel, niet toegankelijk. Zo ontstaat er een rustgebied. In dit gedeelte ligt het authentieke reliëfrijke binnenduin met fraaie tapijten van diverse rendiermossen. Het beheer is erop gericht om het open karakter, en dus dit Europees beschermde habitat, te behouden. Hier komen leuke plantensoorten voor als Walstrobremraap, Bokkenorchis, Duinlangbaardgras, Duinfakkelgras … In de laagste delen liggen twee natte secundaire duinvalleitjes. De rest bestaat uit een zich ontwikkelend natuurlijk duinbos, waar oa. Buizerd broedt. De duinvalleien worden jaarlijks gemaaid om dit milieu in stand te houden. Het bos mag ouder worden en evolueren naar een stukje natuurbos, waar dood hout mee circuleert in de kringloop van de natuur.

De twee noordelijke delen zijn toegankelijk op aangeduide paden en worden met extensieve begrazing door Gallowayrunderen beheerd, met als doel een mozaïek van halfopen duinlandschap. In 2022 was er een fikse natuurinrichting, waarbij twee natte/vochtige duinvalleien werden hersteld. Via klappoortjes is deze zone toegankelijk op een onverhard en kronkelend wandelpad.